Diyetisyen Ümmü Gülsüm ETYEMEZ

BACAKLARIM AĞRIYOR YAĞMUR YAĞACAK!

Diyetisyen Ümmü Gülsüm ETYEMEZ

Aile büyüklerimizden duyduğumuz o meşhur cümlelerden biri de şudur: “Bacaklarım ağrıyor; kesin yağmur gelecek demedi demeyin.”  Her ne kadar tıbbi olarak net bir açıklaması olmasa da havadaki nem değişiklikleriyle birlikte romatizma hastalarının eklem ve kemiklerinde ağrı oluşur.

Nemin gelmesiyle birlikte haliyle yağmur yağmasına da şaşırmayız.

O halde bu hafta romatizmayı konuşalım derim.

Karadeniz’de yağışların yavaştan baş göstermesiyle romatizma hastalarının şiddetli ağrı çekmemelerini diliyor ve başlıyorum anlatmaya.

Romatizma Nedir?

Romatizmal hastalıklar; özellikle eklem tutulmalarıyla bilinen, bunun yanı sıra ağrılara ve deformasyonlara (şekilsel bozukluklara) sebebiyet veren kronik, iltihabi hastalık gruplarıdır.

Günümüzde görülme oranı bir hayli yüksek olup komplikasyonlarıyla çoğu hastanın bacaklarını ağrıtan bir hastalıktır. Evet evet, baş değil bacaklar ağrıyor… Bu sebeptendir ki romatizma hastalıklarının erken tanı ve tedavisi son derece önem taşır.

Yaşam kalitenizin bozulması bir yana hastalarda kısmi hareket kayıplarına, şiddetli ağrılara hatta sakatlıklara sebep olabilir.

Hafife almayın derim!

Romatizmal Hastalıklarda İlaç Tedavisi

Bu hastalıklardaki tedavilerde amaç; yaşam kalitesini olabildiğince yükseltmeye çalışarak mevcut ağrıları minimuma indirmek, eklemlerde oluşabilecek hasarların önüne geçmek ve oluşmuş iltihaplı sıvının azaltılmasını sağlayıp hareket kayıplarını önlemektir.

Kullanılan tıbbi ilaçlar genellikle kortikosteroidler, hastalığı perdeleyici ilaçlar ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlardır.

Romatizmal Hastalıklarda Beslenme Sorunları

Her ne kadar halk arasında romatizma ile beslenme arasında bir bağ kurulamasa da; beslenme ve diyet diğer hastalıklarda olduğu gibi bu grup hastalarda da ciddi önem taşımaktadır.

Hatta bazı besinlerin hastalık komplikasyonlarını azaltmada etkili olduğu da kabul edilen bir gerçektir. Bu grup hastaların, protein döngüsü normal akışın dışına çıkarak ve kaslarında yıkım meydana gelerek protein ihtiyacı artmaktadır.

Antioksidan ve vitamin ihtiyacının da arttığı bilinmektedir.

Romatizmal Hastalıklarda Diyet Tedavisi

Romatizmada folik asit, B6, E ve C vitamini eksikleri görülmektedir. Bazı romatizma çeşitlerinde genellikle psikolojik sebepler ağırlık kayıplarına yol açmaktadır.

Yine bazı çeşit romatizmalılarda iştah kaybı görülmediğinden mevcut kilo korunur. Fakat bahsettiğimiz kortikosteroid ilaçlar özellikle bel bölgesinde yağlanmalara sebep olur.

Beslenme tedavisine başlarken detaylı anamnez almak gerekir. Bu hastalıklarda özellikle besin-ilaç etkileşimleri detaylı sorgulanmalıdır.

Romatizmanın çeşidi ve etkilediği fiziksel bölge bilinmelidir. Örneğin çene eklemi tutulan bir hasta çiğneme ve yutma fonksiyonlarında zorlanacağı için daha çok sıvı ve yumuşak besinler tercih edilmelidir.

Şu an popülaritesi artmakta olan düşük yağlı diyetler A ve E vitamininin düzeylerini düşürmektedir.

Kardiyovasküler hastalık riski de düşünülerek diyetten yağı çıkarmaktansa yağ çeşidinde farklılaşmaya gitmek daha etkili bir yol olacaktır.

Özellikle omega-3 çoklu yağ asitlerinin kullanımı önemli bir yere sahiptir. Omega-3 alımı; balık tüketerek, balık yağı kullanarak yahut omega-3 kapsülleriyle sağlanabilmektedir.

Ayrıca zeytinyağı, çuha çiçeği yağı ve keten tohumu yağı dolaylı olarak iltihabı önleyebilmektedir. Romatoid artrit (RA) denilen romatizma çeşidinde kemik kalitesini korumak ve iyileştirmek adına Kalsiyum (Ca) ve D vitamini ek olarak verilebilir.

RA’da Methotrexate kullanılıyorsa, folat düzeyinde düşme meydana gelir.

Bu nedenle folat, B6 ve B12 vitaminleri düzeyleri izlenmelidir. İltihap azaltıcı etkilerinin olduğu düşünülen ve eklemlerdeki ağrı ve sertliği azaltıcı etkisi olduğu düşünülen çuha çiçeği yağı, thunder god sarmaşığı ve hodanın hastalık üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla yapılan çalışmaların sonuçları kesinlik vermemekle beraber karışıktır.

Evet sevgili okurlarım, özetle bu hastalığın bir özeti yok demek istiyorum!

Gerek ilaç tedavisi gerekse diyet tedavisi tamamen kişiye özel planlanır.

Romatizmalı hastalarda görülen komplikasyonlar kişiden kişiye çeşitlilik gösterse de inanıyoruz ki bacakları ağrıyan bir romatizmalı gördüğümüzde yağmur yağacak!

Hazır sonbahar da gelmişken kimsenin kolunun, bacağının ağrımadığı yağmurlu günler diliyorum.

Sağlıkla kalın!

Diyetisyen Ümmü Gülsüm ETYEMEZ

@dyt.ummugulsumetyemez

Yazarın Diğer Yazıları