Şap hastalığı hakkında kapsamlı bilgilendirme

Bartın’da yaklaşan Kurban Bayramı öncesi 90 köyde şap hastalığı nedeniyle karantina uygulaması başlatılırken, Zonguldak Bölge Veterinerleri Odası Bartın Temsilcisi, Veteriner Hekim Selami Ünsan şap hastalığı hakkında bilgiler verdi. 

Bartın’da İl Tarım ve Orman Müdürlüğü çift tırnaklı olarak tabir edilen hayvanlarda hızlıca yayılan şap hastalığı sebebiyle teyakkuza geçti. Özellikle yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde hayvan hareketliliğinin yaşandığı dönemde şap hastalığı sebebiyle 90 köyde karantina uygulanırken, hayvan satışının yapıldığı bazı hayvan pazarları da kapatıldı. 

Kurban Bayramı öncesi şap hatalığının hızlıca yayılmasıyla vatandaşlar kurban için alacakları hayvanlarda hastalık olup olmadığını ya da bu hayvanların etlerinin tüketilip, tüketilmeyeceği konusunda tedirginlik yaşıyor. 

Ünsan; “Aşılama çalışmasına başlandı”

Vatandaşların aklındaki soru işaretlerini giderecek bilgilendirme Zonguldak Bölge Veterinerleri Odası Bartın Temsilcisi, Veteriner Hekim Selami Ünsan’dan geldi. Ünsan şap hastalığının ne olduğunu ve nasıl yayıldığını şu sözlerle anlattı; “Şap hastalığı çift tırnaklı hayvanların akut seviyede yayılma etkisi olan fakat öldürme hızı düşük olan bir hastalıktır. Yayılma hızı yüksek olan hastalıklarda Tarım İl Müdürlüğümüzün senkronize ve ihbarlarına bağlı olarak 90 köyümüzde karantina uygulanmaktadır. Geçtiğimiz ay yine bir karantina süreci olmuştu. Hasta hayvanlar aşılandı ve hastalık hızlı bir şekilde durdu. Evcil ve yabani olan tüm çift tırnaklı hayvanların taşıdığı bir hastalık. Yayılma hızı yüksek olduğu içinde hayvanların verimlerini etkiliyor. Şuan ilimizde karantina altına alınan bölgelerde aşılamalara tekrar başladık. Hastalığın yayılması genelde hasta olan hayvanların solunum yolu, salyaları ve onların salyasıyla enfekte olmuş yemler ve diğer temas ettikleri materyallerle bulaşır. Karantinaya alıyoruz ki hayvanlar hastalığın çıkmış olduğu dönemde başka hayvanlara temas yoluyla hastalık geçmesini engelliyoruz. Tarım İl Müdürlüğümüz ile birlikte onların belirlemiş olduğu kurallara uyarak hastalığın yayılmasına engel olmak için karantina tedbirleri uyguluyoruz. Bu dalga da hayvanların ölüm hızı daha düşük. Çünkü şap hastalığı yetişkinlerde 1 hafta, 10 güne yakın yüksek ateş, ağızda salya yapsa da yavrularda kalpte bir problem yaşattığı için yavrularda ölüm oranı daha yüksek. O yüzden dikkatli olmamız gerekiyor. Bu yayılma hızını durdurmak için hayvanların tekrar yüzde 100 oranında aşılanması gerekiyor. Ülkemizde ve bu güne kadar çıkan şap hastalıklarının alt versiyonları elimizde olmadığı için aşı daha yeni yapıldı. Bir önceki dalga da tüm Bartın ili aşılandı, tekrar aşılamaya başlandı. Kurban Bayramı sonrası aşılama çalışması bitmiş olur.”  

“Domuzlar en büyük taşıyıcı”

Ünsan, şap hastalığının hayvanlar arasında çok çabuk yayıldığını söylerken hayvan sahibelerinin nelere dikkat etmesi gerektiğini dile getirdiği konuşmasında; “Şap hastalığının bir ilaç tedavisi yok. İlaç tedavisi olmayan hastalıklarda yayılma hızı çok yüksek olduğu için hayvan sahiplilerinin şuna dikkat etmesi gerekiyor; kendi hayvanı sağlıklı olabilir fakat diğer yabani çift tırnaklı hayvanlardan da bulaşabildiği için domuzlar bu hastalığın en büyük taşıyıcısı. Domuz gece üç dört köy geçerek dolandığı için o salyayı her yere akıtıyor. O yüzden domuzun gezmiş olma ihtimalinin olduğu yerleri hayvanlarını salmasınlar. Onun haricinde salya ile bulaştığı için kendi sağlıklı hayvanlarının diğer hasta hayvanlar ile temasını engellemeliler. Şap hastalığından da korunmak için karantina tedbirlerine riayet etsinler, ahırların girişlerine mutlaka dezenfektan paspas koysunlar. Ahırlara yabancıların girmesini kesinlikle engellemeliler. Veteriner arkadaşlarımız işletmelere girdiği zaman tek kullanımlık önlük, eldiven ve steril ürünlerle girdiğimiz için dezenfektan kuralarına uyuyoruz. Yetiştiricilerimizi de her gittiğimizde dezenfektan kurallarını anlatıyoruz ki bu dönemi en sağlıklı şekilde atlatalım. Hayvanlarda da tedavisi olmadığı için semptomatik tedavi yapıyoruz. Ağzında, burnunda, ayaklarında yara olan hayvanları antiseptik dediğimiz çözeltilerle hayvanın ağrısını azaltacak şekilde hayvanın refah içerisinde sürece devam etmesini sağlıyoruz. 10 günü atlattıktan sonra normal sağlığına dönmesi için tedavilerine devam ediyoruz.” Dedi.  

“Meslek adına canla başla çalışıyoruz”

Veteriner Hekim Ünsan konuşmasının devamında ise şap hastalığını olan hayvanların tüketilmesiyle ilgili şu ifadelere yer verdi; “İslami açıdan bir hayvanın kurban edilmesi için sağlıklı olması gerekir. Zayıf olmaması gerekir. Kurban edileceği yere gidebilecek kadar topallanım olmaması gerekir. Hayvanın kurban yerine gidecek gücü yoksa o hayvandan kurban olmaz. Kurban hissedarları hayvanları gördüğü zaman ağızında sicim şeklinde salya akıntısı varsa, ağızını açtığın zaman yaraları varsa ve çok ileri derece zayıflamışsa bunun kurban edilmesinde sakınca vardır. Hayvanın gücü kuvveti yerinde, şap hastalığı başlasa dahi bunu anlayamasanız da şap hastalığı 85 santigrat derecede eti pişirilirken, sütü de kaynatılırken hastalık ortadan kaybolur. Hayvandan insana geçen bir hastalık olsa da 85 derece üzerinde pişirilen et ve süt ürünlerinden insana geçen şap hastalığı tespit edilememiştir. O yüzden etinin ve sütünün tüketilmesinde bir sakınca yoktur. 

“Herkes içini ferah tutsun” 

İl Müdürlüğünün karantinaya almış olduğu köylerde özellikle halkımızın daha dikkatli olmasını, hayvan alışverişinde dikkatli olmasını, kurbanlığı seçerken de bu kurallara riayet edilmesini rica ediyoruz. Böyle bir belirti gördüğünüz zaman İl Müdürlüğündeki arkadaşlara, biz veteriner hekimlere ulaştığında oradaki hastalığın teşhisi büyük oranda yapılabiliyor. Kurban kesim yerlerinde veteriner hekimlerin sözleşmesi var. Köylerde de bu işin ticaretini yapanların veteriner hekimlerle sözleşme yapması gerekiyor, kesim günü orada bir veteriner hekim arkadaşımız hem de il müdürlüğünden arkadaşlar saha da olacaklar. Kurban Bayramının ortalarında günlük ziyaretlerini yaparak hayvanların sağlıklı mı, sağlıksız mı, eti tüketilebilir mi noktasında da karar verecekler. Halkımızın içi rahat olsun biz bu süreci daha önce yaşadık, çözdük.  Yine çözeceğiz. İl Müdürlüğündeki arkadaşlarımızla beraber meslek adına canla başla çalışıyoruz. Herkes içini ferah tutsun.”