KBÜ, sarımsakta Fusarium hastalıklarına karşı bilimsel çözüm geliştirdi
Karabük Üniversitesi, TÜBİTAK destekli projesiyle sarımsakta verim kaybına yol açan Fusarium hastalıklarına karşı etkili çözüm önerileri geliştirerek, üretimde verim ve kalite artışı sağladı.
Karabük Üniversitesi, TÜBİTAK destekli projesiyle sarımsakta verim kaybına yol açan Fusarium hastalıklarına karşı etkili çözüm önerileri geliştirerek, üretimde verim ve kalite artışı sağladı.
Karabük Üniversitesi (KBÜ), Türkiye’nin önemli tarımsal ürünlerinden biri olan sarımsağın verimliliğini düşüren hastalıklarla mücadeleye yönelik bilimsel bir çalışmaya imza attı.
KBÜ Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Kamil Sarpkaya yürütücülüğünde, TÜBİTAK 1001 programları tarafından desteklenen "Sarımsak Yetiştiriciliğinde Sorun Olan Fusarium spp.’nin Tanısı, Hastalık Yaygınlığı, Genotip Reaksiyonlarının Belirlenmesi, Mikotoksin Analizleri ve Kimyasal Mücadele İmkanlarının Araştırılması" başlıklı proje tamamlandı.
Proje kapsamında, Türkiye’nin farklı bölgelerinde görülen Fusarium spp. kaynaklı hastalıkların yaygınlığı, genetik çeşitliliği ve üretim üzerindeki etkileri kapsamlı biçimde ortaya konuldu.
KBÜ, bu projeyle yalnızca bilimsel bilgi üretmekle kalmayıp, elde edilen sonuçları tarımsal üretime doğrudan fayda sağlayacak önerilere dönüştürdü.
Şanlıurfa, Diyarbakır, Gaziantep, Kastamonu ve Kırklareli gibi illerden toplanan sarımsak örnekleri laboratuvar ortamında incelendi.
Yapılan analizler sonucunda, hastalığa neden olan Fusarium spp. türlerinin yaygınlık durumu, genetik farklılıkları ve toksin üretim potansiyelleri belirlendi.
Dr. Öğr. Üyesi Kamil Sarpkaya, çalışmalar sırasında üreticilerin hastalık ve zararlılar konusunda önemli bilgi eksikliklerine sahip olduklarını belirterek şu değerlendirmelerde bulundu:
"Önemli üretici illerimizden biri olan Gaziantep’te yürüttüğümüz çalışmalarda gördük ki üreticilerimiz hastalık ve zararlılar konusunda yeterince bilinçli değil. Ürün iriliği pazar tercihinde önemli olduğu için, sarımsakları büyütmek amacıyla yoğun pestisit ve kimyasal girdi kullanımının oldukça yaygın olduğunu gördük.
Dr. Sarpkaya, proje sonunda sağlanan farkındalığı şu sözlerle anlattı:
"Çok fazla kimyasal yerine etkili ve kontrollü kimyasal kullanımının önemini vurguladık. Sarımsak yetiştiriciliğinde tohum kullanılmadığı için üretim yalnızca dişlerle yapılıyor. Ürün tarladan depoya, depodan tekrar tarlaya taşınırken ciddi kayıplar yaşanıyordu. Bu döngüyü analiz ederek kayıpların önüne geçecek öneriler geliştirdik."
Sarpkaya, sarımsağın yüksek gelir potansiyeline sahip bir ürün olmasına rağmen yanlış uygulamaların üretim maliyetlerini artırdığını belirterek şunları ekledi:
"Biz, girdileri azaltarak ürünün pazarda daha iyi fiyatlarla yer bulmasını sağladık. Özellikle yoğun kimyasal kullanımının yaygın olduğu bölgelerde verim ve kalite artışı sağlandı, bu da projemizin en somut çıktılarından biri oldu."
