Kırkikindi yağmurları başlıyor
Yaz yağmuru deyip gecmeyin. İşte Bartın'ın sellerle imtihanı
Kırkikindi yağmurları kaç gün sürecek?
2023 Kırkikindi yağışları ne zaman, hangi gün başlıyor?
Anadolu'da yaz aylarının başında görülen kırkikindi yağışları, daha çok İç Anadolu'da etkili olan Konveksiyonel yağışlardır.
Kırkikindi yağışlarının Bartın'da yarın başlaması bekleniyor.
Meteorolojik verilere göre 28 Mayıs Pazar gününden itibaren 1 hafta boyunca aralıklarla şiddetli yağışlar ve şiddetli rüzgar hadiseleri bekleniyor.
Peki, Kırkikindi nedir ve kaç gün sürer?
Kırkikindi, Anadolu'da kış ve yaz başlarında genelde öğleden sonra, ikindi saatlerinde görülen konveksiyonel yağışlara halk arasında verilen isimdir.
Bu yağışlara, genelde ikindi vakti başladığı ve 40 gün yağdığına inanıldığı için kırk gün, ikindi vakti yağan yağışlar anlamında kırkikindi yağışları denmiştir.
Lakin, 40 gün sürmelerinin bilimsel bir dayanağı yoktur.
Bu konveksiyonel yağışların dönem aralıkları sinoptik koşullara göre yıldan yıla fark edebilmektedir.
Isı kapasitesi, albedo gibi özellikleri açısından farklı karakteristiklerdeki araziler, güneş ışınlarından farklı dozlarda etkilenirler ve atmosferik sınır tabakanın ısınması da alttaki yüzeye göre farklılık gösterir.
Bu farklılık, yere yakın tabakada bir heterojenlik oluşturur ve meydana gelen yoğunluk farkı, daha düşük yoğunluktaki (genellikle fazla ısınan) hava parselinin yükselmesini tetikler.
Gerçekleşen konveksiyon yeterince güçlü ise gök gürültülü fırtına meydana gelir.
Tabii bunda düşey rüzgâr kayması ve troposferin üst seviyelerindeki soğuk hava da etkilidir.
Kırkikindi yağışları da diğer konvektif yağışlarda olduğu gibi kısa süreli ve ani bastıran sağanaklar şeklinde görülür.
Çoğunlukla birkaç saati aşmaz ancak önemli bir miktar bırakır. Koşullar uygun ise dolu da vuku bulabilir.
Bartın'da birçok sel felaketi yaşanırken en son 27 ve 28 haziran 2022 tarihinde Bartın’da ve Kozcağız beldesinde sel ve yaka seli yaşanmıştı.
Bunun yanı sıra geçtiğimiz yıllara bakıldığında Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında Bartının bazı ilçe ve beldelerinde yaka selleri nedeniyle hayatını kaybedenler olmuştu.
Yine 2004 yılı yaz ayında İnkumu sahilinde yaka seli yaşanmış bir çok ev, işyeri ve araçlar sular altında kalmış maddi hasar yaşanmıştı.
Yine yakın tarihte 12 ağustos 2016 tarihinde Kurucaşile, Tekkeönü, Avara ve Karaman ve Çakraz köylerinde yaka selleri yaşanmış birçok ev ve işyerleri ile araçlar sular altında kalmıştı. Yaka seli nedeniyle yollar çökmüş köprüler yıkılmıştı.
Aradan bir yıl sonra 22 ağustos 2017 tarihinde Kurucaşile ilçesinde şiddetli yağışlar nedeniyle bir yaka seli daha yaşanmış yine aynı şekilde birçok ev ve işyeri sular altında kalmış araçlar balçığa saplanmıştı.
2019 ve 2020 yıllarında ise Hasankadı beldesinde iki yıl arka arkaya yaka selleri yaşanmıştı.
20 Haziran 2019 tarihinde yaşanan yaka selinde biri çocuk 2 kişi hayatını kaybetmişti. Yaşanan maddi kayıplar tam düzeldi derken tekrar 2020 yılında yaşanan yaka seli ile Hasankadı beldesi birkez daha zarar görmüştü.
2021 yılı 11 ağustos sabahında Bartın yardım çığlıkları ile uyandı. Kumluca beldesi ve Abdipaşa yenihan bölgesinde metrekareye 300 kilogramın üzerinde yağış düşmüş ve bölgelerde yaka selleri yaşanmıştı.
Kumluca beldesine bağlı Zafer köyünde yaşanan yaka seli nedeniyle 1 kişi hayatını kaybetmiş, evler, işyerleri ve araçlar sular altında kalmıştı. Çöken yollar ve yıkılan köprüler nedeniyle bölgeye ulaşım güçlükle sağlanmıştı.
Yine aynı tarihte Yenihan bölgesinde sel suları giren evde mahsur kalan aile güçlükle kurtarılmıştı.
Yenihan bölgesinde yollar çökmüş köprüler yıkılmıştı.
2022 Haziran ayında ise Sel kapanları ve barajlar olmasaydı 1998 selinden daha kötü sonuçlar ortaya çıkabilirdi.
Kumluca, Hasankadı sel kapanları ve Kozcağız barajı ile Kirazlı barajı ağzına kadar dolmuş savaklardan gelen sular Bartın merkezinde sele neden olmuş maddi hasar yaşanmıştı. Kozcağız'da ise yaka seli yaşanmış birçok işyerinde maddi hasar oluşmuştu.
Hiç hesapta olmayan eski adıyla Selbasan olarak geçen Bülent Ecevit Bulvarı, Çatmaca mevkii ve Cumhuriyet mahallesindeki tüm ev ve işyerleri su altında kalmıştı.
SGK, Belediye binası ve bazı resmi kurumların arşiv odaları bodrum katta olduğu için tüm arşiv sele gitmiş binlerce belge kurtarılamamıştı.
Mayıs ayını bitirip yaz ayının başlangıcı Haziran ayına giriyoruz. Hasankadı, Kurucaşile, Abdipaşa, Kumluca ve Bartın'da yaşanan sel felaketlerinin ve yaka sellerinin yaraları sarıldı, bazı yerlede dere ıslahları yapılıp tamamlandı, bazı noktalarda ise devam ediyor. Yollar onarıldı, yeni köprüler yapıldı.
Yine aynı şekilde Bartın ırmağı Kozcağız - Bartın, Boğaz ve Sanayi hattı arasındaki bölümde balçık ve ağaç temizlikleri devam ediyor.
Bartın tarihine baktığımızda tüm sel ve yaka sellerinin çoğu yaz ayında yaşanmış durumda.