NEDİR BU IBS?

Herkese merhabalar, bu hafta sizlerle oldukça merak edilen Irritable Barsak Sendromu (IBS) hakkında konuşalım istedim, belki aklınızdaki bir iki soru işaretinin gidermiş oluruz diye düşünüyorum.

IBS Nedir?

IBS; karın ağrısı, diyare (ishal), konstipasyon (kabızlık) veya diyare-konstipasyon her ikisi birlikte görülen fonksiyonel bir barsak hastalığıdır. Kabızlık görülme oranı ishale göre daha baskındır ve kadınlarda erkeklere oranla 1,5 kat daha fazla görülür.

Türkiye’deki prevelansı ortalama %8’dir. Nedeni tam olarak bilinmese de inflamasyon, düzensiz beyin-bağırsak aksı ve stres gibi faktörlerin IBS’ye yol açabileceği düşünülmektedir.

Semptomların hastadan hastaya değişmesi, tedavinin de kişiden kişiye değişmesine sebep olur. IBS’de psikolojik tedavi, ilaç tedavisi ve beslenme tedavisi multidisipliner şekilde uygulanmalıdır.

IBS’de Tıbbi Beslenme Tedavisi

Beslenmenin hastalıklar üzerindeki etkilerini hepimiz biliyoruz. IBS’de beslenme tedavisi hastanın mide/bağırsak semptomlarına yönelik olmalıdır.

Herhangi bir gıdanın IBS’de tetikleyici kabul edilmesi için yapılabilen bir test henüz yoktur.

Bir öğünde aşırı miktarda yemek ve yenilenlerin yağ, kafein ve şeker ağırlıklı olması IBS hastaları tarafından tolere edilemez.

Bu durum; diyare baskın IBS, konstipasyon baskın IBS veya her ikisinin birlikte görüldüğü diyare-konstipasyon karışık IBS türlerinin hepsi için geçerlidir.

Tüm IBS tiplerinde günlük gerekli posa alımı sağlanmalıdır ancak aşırıya kaçılan buğday kepeği tüketimi bazı hastaların semptomlarını şiddetlendirdiği için önerilmez.

Eğer hasta posa tüketemeyecekse hazır paket halinde satılan laksatiflerden yararlanılabilir.

Yeterli sıvı alımı muhakkak sağlanmalıdır.

Gastrik basınç ve gazı azaltmak için az az ve sık sık yemek yenilmelidir.

Gaz yapıcı çiğ sebze, meyveler ve süt ürünleri kontrollü bir şekilde verilmelidir.

Bu önerilerden ziyade son zamanlarda kısa zincirli fermente edilebilir karbonhidratların kısıtlandığı FODMAP diyetinin tedavide etkili olduğu belirtilmektedir.

Yüksek FODMAP içeren besinler bağırsaklarımızda kolayca sindirilemeyip fermantasyona uğruyor ve gaz, şişkinlik gibi şikâyetlere yol açıyor. Bu besinlerin IBS hastalarınca tüketimine dikkat edilmesi gerekiyor.

O halde bazı besinleri FODMAP içeriklerine göre sınıflandıralım.

FODMAP İçeriği Yüksek Besinler

Süt, yoğurt, yumuşak ve taze peynirler, krema, dondurma, Hindistan cevizi sütü; buğday, arpa, çavdar; fasulye, nohut, kırmızı mercimek, soya/soya ürünleri, börülce, kaju; kuru ve taze soğan, sarımsak, mantar, bezelye gibi sebzeler; elma, armut, erik, şeftali, karpuz gibi meyveler; bal gibi yüksek şekerli ürünler FODMAP içeriği yüksek besinlerdir ve IBS tıbbi beslenme tedavisinde bu besinlerin hastanın diyetinden çıkarılması önerilir; ardından belli bir süre sonra diyete tekrar yavaş yavaş eklenerek hasta gözlemlenir.

FODMAP İçeriği Düşük Besinler

Laktozsuz süt, laktozsuz yoğurt, kaşar, parmesan gibi sert ve olgunlaşmış peynirler, mozarella, tereyağı; tavuk, hindi, balık, dana etleri, yumurta; badem sütü, esmer buğday, yulaf, mısır, pirinç; taze fasulye, ıspanak, kabak, patlıcan, patates, domates, salatalık gibi sebzeler; çilek, yaban mersini, kavun, muz, kivi gibi meyveler FODMAP içeriği düşük besinlerdir. Bu besinler FODMAP diyetinde tüketilmesi uygun görülen besinlerdir.

Eğer siz de IBS tanısı almışsanız veya IBS semptomlarını taşıyorsanız tedavide bir uzmanla ilerlemenizi tavsiye eder, sağlık dolu günler dilerim.

Sağlıkla kalın..

DYT. ÜMMÜ GÜLSÜM ETYEMEZ

@dyt.ummugulsumetyemez